مریم گلی 

  نام علمی : Salvia officinalis

نام عمومی :True sage,Garden sage

نام انگلیسی : Sage

نام  عربی : مریمیمه

نام فرانسوی :Sauge

نام آلمانی :Salbei

نام های مترادف : salivia   garandiflora,saliva argentea

نام خانواده :  Labiatae  (نعنا)

گیاهی است چند ساله و علفی، ریشه  راست و دارای انشعابات فراوان ساقه راست و ارتفاع آن بین ۸۰–۵۰ سانتی‌متر است.این گیاه، دارای ساقه‌هایی به رنگ سبز تیره و پوشیده از کُرک‌های انبوه و خاکستری رنگ است. با افزایش عمر گیاه، ساقهٔ آن چوبی، و رنگ آن قهوه‌ای می‌شود. برگ‌ها بلند و نیزه‌ای شکل و برگ‌های پایینی دارای دمبرگ  بلند هستند؛ در حالی که برگ‌های قسمت فوقانی ساقه،  دمبرگ کوتاهی دارند. سطح فوقانی و تحتانی برگ‌ها پوشیده از کرک‌های ظریف است. گلها به رنگ بنفش متمایل به آبی ،صورتی ،سفیدو به صورت مجتمع در قسمت فوقانی ساقه‌ها روی چرخه‌های مخصوصی مشاهده می‌شوند.

روی هرچرخه ۸–۵  گل  وجود دارد میوه فندقه وبه رنگ قهوه‌ای روشن یا تیره‌است. قطر تاج گیاه حدود ۵۵ سانتی‌متر است. وزن هزار دانه ۶۱/۵۵ گرم و طول دوره جوانه زنی ۱۲ روز می‌باشد.این گیاه از راسته لب‌گلی‌ها (Lamiales) و تیره نعنانیان  (Lamiaceae) است. زمان گلدهی این گیاه، بهار و رویشگاه آن در دامنه‌های صخره ای در منطقه  ایرانی -تورانی می‌باشد. این گیاه،  انحصاری  ایران است و در ناحیه فارس (اقلید )  پراکنش دارد و تحت عنوان مریم گلی اقلیدی شناخته می‌شود.

پرورش

پرورش مریم‌گلی باید در زمین‌های اصلاح شده، قابل نفوذ، حاصلخیز و نسبتاً مرطوب صورت گیرد. بهترین رشد آن در خاک‌های رسی غنی و زهکش دار صورت می‌گیرد و اراضی رو به آفتاب را ترجیح می‌دهد.گیاهی است مدیترانه ای  ، که در طول رویش به گرما و هوای خشک نیاز دارد. مقاومت آن در برابر گرما زیاد است. این گیاه درزمستان  در دمای پایین‌تر از ۱۵-   درجه سانتیگراد دچار سرمازدگی شده و طی ۶–۵ روز خشک می‌شود.

هوای گرم و خاک‌هایی با بافت متوسط که حاوی مقادیر مناسبی ترکیبات کلسیم باشند برای آن مناسب است؛ و در افزایش مواد موثره نقش زیادی دارد. خاک‌های شنی و فقیر از عناصر غذایی، مناطق سرد ورطوبت  فراوان از عوامل محدودکننده رشد این گیاه هستند. محدوده  PH خاک برای کشت مریم‌گلی ۲/۸–۹/۴ است که pH مناسب آن ۴/۶ می‌باشد. این گیاه ۷–۵ سال عمر می‌کند و تا ۴ سال بازدهی اقتصادی دارد. بذرها در درجه  حرارت ۱۵–۱۲ سانتی گراد شروع به رویش می‌کنند.

موارد  مفید استفاده از مریم گلی 

 ضد پیری:

مصرف آنتی اکسیدان ها نشانه های سالخوردگی مثل چین و چروک، خطوط ظریف و خال های پیری را معکوس می کنند. این آنتی اکسیدان ها از رادیکال های آزادی که به سلول های پوست آسیب می رسانند و باعث پیری زود رس  پوست می شوند محافظت می کنند. این گیاه غنی از کلسیم و ویتامین A است که از پوست شما در برابر هجوم رادیکال های آزاد محافظت می کند و به بازسازی روزانه سلولی کمک می کند و باعث به حداقل رساندن و به تاخیر افتادن ظهور چین صورت می شود.

مفید برای  پوست های چرب:

مریم گلی به عنوان یک تونر عالی با خاصیت کنترل و تنظیم چربی پوست عمل می کند. شما می توانید یک تونر خانگی را با جوشاندن یک قاشق مریم گلی در حدود 250 میلی لیتر آب آماده کنید. 30 دقیقه صبر کنید و بعد صافش کنید. آن را بعد از سرد شدن به صورت خود بزنید.

 گیاه مریم گلی برای درمان مشکلات پوستی:

خاصیت ضد باکتری این گیاه شگفت انگیز، از وقوع عفونت های پوستی جلوگیری می کند. هم چنین دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی است که به درمان آکنه  و نیز تسکین علایم اگزما و  پسوریازیس  کمک می کند.

یک درمان مفید برا ی رشد  مو 

مریم گلی گیاهی است که عصاره آن برای مو با بسیاری از روش ها مفید بوده است. 

لوسیون مریم گلی:

با استفاده از گیاه مریم گلی میتوان لوسیونی تهیه کرد، که مفید در درمان موها و بهبود بافت آن استفاده شود. تعدادی از برگهای مریم گلی را با مقدار مساوی رزماری ترکیب کنید. آن ها را در حدود 6 اونس آب بجوشانید و بگذارید چند دقیقه به آرامی بجوشد. اجازه دهید تا 3 ساعت بماند و سپس موهای خود را با این مخلوط ماساژ دهید.

 گیاه مریم گلی برای درمان گلو درد:

محلول مریم گلی در درمان التهاب گلو و لوزه و زخم گلو موثر است. برای این هدف، شما می توانید کمی از برگ های خشک مریم گلی را در حدود 1 میلی لیتر آب بریزید و به مدت 10 دقیقه بجوشانید.   معجون  را صاف کنید و آن را با کمی  عسل  شیرین کنید. 2 بار در روز استفاده از آن باعث آرامش خواهد شد.

 گیاه مریم گلی برای سلامت دندان:

این گیاه می تواند نقش مهمی در برنامه دندانپزشکی شما ایفا کند. از آن می توان به عنوان  دهان شو یه  موثر در درمان بیماری های لثه، گلو و برفک استفاده کرد. اگر دچار مشکل هستید، می توانید به سادگی چای قوی مریم گلی بخورید یا آن را در مکعب های یخ منجمد کنید و برای تسکین درد یکی از این مکعب ها را در دهان خود بریزید.

 گیاه مریم گلی برای  درما ن آسم  :

اثر ضد تشنجی  مریم گلی باعث کاهش تنش در عضلات می شود و می تواند برای جلوگیری از حملات آسم مورد استفاده قرار گیرد. این بیماری در رفع گرفتگی مخاط در مجاری هوایی و جلوگیری از عفونت های ثانویه موثر است.

 گیاه مریم گلی برای پیش گیری از  دیابت   :

مطالعات متعددی ثابت کرده اند که عصاره مریم گلی دارای خاصیت ضد هیپرگلیسمی است که با مهار ترشح گلوکزکه در کبد ذخیره شده،   قتد خون  را کاهش می دهد. به عبارت ساده تر، کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید در بیماران دیابتی نوع 2 موثر است. با این حال، تحقیقات بیشتری برای اثبات این ادعا مورد نیاز است.

گیاه مریم گلی برای درمان   افسردگی : 

محلول مریم گلی اغلب به عنوان چای شناخته شده است، که حاوی توجون است که GABA و سروتونین ( 5-HT3) گیرنده آنتاگونیست است. علاوه بر بهبود تمرکز و توجه، به مقابله با اندوه و افسردگی کمک می کند. همچنین مریم گلی اغلب به عنوان درمان طبیعی برای افسردگی استفاده می شود. حضور آنتی اکسیدان های سنتزی مانند اپیژنین، دیوز متین و لوتئولین آن باعث میشود تا با افسردگی و  استرس    مقابله کند. نوشیدن یک فنجان چای مریم گلی روحیه شما را بهبود می دهد، در نتیجه به شما اطمینان می دهد که بر افکار منفی ناشی از افسردگی غلبه می کنید.

   گیاه مریم گلی مفید برای قلب:

2 قاشق چایخوری مریم گلی حاوی حدود 20 میلی گرم کلسیم و مقدار زیادی پتاسیم است که برای عملکرد مناسب سیستم قلبی عروقی و حفظ ریتم ضربان  قلب  ضروری هستند. این گیاه فاقد کلسترول است و سدیم کمی دارد. از این رو، باید کسانی استفاده کنند که دارای مشکلات کلسترولی هستند تا از اختلالات قلبی و عروقی محافظت کنند.

 چای مریم گلی برای درمان سرفه :

چای مریم گلی به عنوان درمان برای سرفه مفید است، زیرا دارای خاصیت خلط آوری و ضد التهابی است. خلط آور دارویی است که ترشح خلط را از مجاری تنفسی تمیز می کند. برای از بین بردن سرفه، گلودرد، و یا شرایط مشابه با استفاده از چای مریم گلی، آن را به طور مرتب مصرف کنید تا این که شرایط تسکین پیدا کند.

انواع مریم گلی عبارتند از:

♦ مریم گلی معمولی (Common Garden Sage)

♦ مریم گلی Scarlet

♦ مریم گلی یک ساله (Annual Sage)

♦مریم گلی Mealy Cup

♦ مریم گلی Cleveland

♦مریم گلی Pitcher

♦مریم گلی پاییزی (Autumn Sage)

♦ مریم گلی با رایحه انیسون (Anise-Scented Sage)

♦ مریم گلی بوته مکزیکی (Mexican Bush Sage)

♦مریم گلی Woodland

♦ مریم گلی آناناسی (Pineapple Sage)

♦ مریم گلی بیابانی (Desert Sage)

رایج‌ترین انواع مریم گلی در ایران :

• مریم گلی آتشین (گل سلوی قرمز)
• مریم گلی پنبه‌ای
• گیاه مریم گلی سفید
• مریم گلی جنگلی
• مریم گلی آناناس
• گیاه مریم گلی مرموک

ارزش تغذیه ای مریم گلی:

  ویتامین A  : مریم گلی منبع بزرگی از ویتامین A است. در 100 گرم از مریم گلی خشک شده حدود 5900 واحد ویتامین A وجود دارد که 196% میزان دریافت روزانه برای هر فرد است.

  ویتامینC : برگهای مریم گلی تازه غنی از ویتامین c است. در 100 گرم از آن حدود 32.4 میلی گرم یا 54% ویتامین C روزانه هر فرد موجود می باشد.

ویتامین های B: علاوه بر ویتامین a و c، این گیاه دارای سطوح بالایی از ویتامین های گروه B مانند    اسید   فولیک ، پیریدوکسین، تیامین و ریبوفلاوین نسبت به مقادیر توصیه شده روزانه می باشد.

مواد معدنی: مریم گلی تازه و خشک منبع خوبی از مواد معدنی مانند  پتاسیم ، کلسیم، منگنز،  منیزیم، روی، آهن و مس است.

روغن گیاهی: برگ مریم گلی شامل ترکیبات خاصی مانند سینئول، اسید تانیک، کلروژنیک اسید، کافئیک اسید، کافئیک و نیکوتینی اسید،نیکو نین آمید، فلاون و استروژنیک، و همچنین مواد تلخ مثل اوره و اسید لاکتیک است.

طبع گیاه مریم گلی:

طبیعت مریم گلی  سوزاننده ،تلخ،سرد و خشک است .

برای خرید مریم گلی باید چه کار کرد؟

برای خرید برگ یا عصاره این گیاه می‌توانید به عطاری‌ها مراجعه کنید. ازآنجایی‌که انواع گوناگونی از این گیاه وجود دارد قیمت مریم گلی  نیز می‌تواند متفاوت باشد.

برای دسترسی سریع‌تر به مطالب جذاب روز، اینستاگرام کافه یاب @cafe.yab  را دنبال کنید.

منابع :جلد اول گیاهان دارویی (دکتر محمد حسین صالحی سورمقی ) و گرد آوری از منابع دیگر

نیز بدانیم :

هفت سنت منحصر به فرد چای از سراسر جهان

این دمنوش از ریه هایتان محافظت می کند.

کافه یاب

نگاهیست نو به فرهنگ کافه‌نشینی و قهوه نوشی در ایران، مرجعی برای یافتن یا معرفی و البته سهیم کردن یکدیگر در تجربه حضورمان در آن‌ها