هنگام نوشیدن قهوه چه اتفاقی در بدن ما می‌افتد؟

با نوشیدن قهوه، شادتر می‌شویم

یکی از دلایلی که بیشتر مردم، روز خود را با شروع می­‌کنند، این است که به صورت شیمیایی، فرد را شادتر می­‌کند. دانا کارتا (Dana Carretta)، روانپزشک، در مصاحبه ای به توضیح اینکه چطور این اتفاق می­‌افتد، می‌گوید:

دوپامین، هورمون حس خوب، در بدن شما جاری می‌شود و در نتیجه شما احساس شادی بیشتری خواهید داشت. از آنجایی که این تأثیر را کافئین بر سطوح دوپامین می­‌گذارد، توضیحی بر اعتیادآور بودن قهوه نیز هست. هر نوع دارویی که اثری روی هورمون­‌های سه­ گانه شادی ایجاد کند، فرد میل و اشتیاق بیشتر و بیشتر از آن را دارد.

قبل از اینکه مقدار زیادی قهوه بنوشیم، باید بدانید که این افزایش در شادی، تنها زمانی رخ می‌­دهد که در نوشیمن آن زیاده ­روی نکنید. اَبی شارپ (Abbey Sharp)، مؤسس آشپزخانه اَبی می‌گوید:

کافئین باعث آزادشدن هورمون دوپامین در بدن می شود که به حس خوب ما مرتبط است. بنابراین محققان، استفاده از آن را در کاهش خطر افسردگی مفید دانسته اند. مصرف بیش از حد آن ممکن است منجر به افزایش اضطراب و بی حسی شود، بنابراین روزانه نوشیمن یک تا سه فنجان کافی است.

نوشیدن قهوه افزایش تمرکز و قدرت ذهنی را حاصل می‌کند

حس شعف یا مبارزه، یکی از دلایل اصلی فیزیکی نوشیمن قهوه می­‌باشد که علائم زیاد و مختلفی از جمله افزایش ضربان قلب و تمرکز شدید ایجاد می­‌کند. دکتر اسوتلانا کوگان (Svetlana Kogan) می‌گوید:

با نوشیمن آن ضربان قلب افزایش و فشار خون بالا می­‌رود. از نظر روانی، حس شعف یا مبارزه در شما ایجاد شده که در آن حواس و تمرکز ما افزایش می یابند.

حدوداً بعد از سه ساعت از نوشیمن، اثرات کافئین کاهش می‌­یابد. احساس پرانرژی بودن شما هم شروع به کاهش می­‌کند، اما نه به این دلیل که شما انرژی کمتری دارید، چرا که شما از قبل، حالت پرواز یا مبارزه ­ای داشته ­اید. اگر انرژی شما در طول روز ادامه داشته باشد، نتیجه خوب قهوه نوشیمن شما در صبح است.

با نوشیدن قهوه می­ توانیم بهتر ببینیم

اگر زمانی که از خواب بیدار می­‌شوید چشمان شما تار می‌­بیند و سپس با خوردن یک فنجان قهوه این مشکل برطرف می‌شود، این موضوع تخیلی نیست. دید و بینایی بهتر یکی از اثرات مثبت نوشیمن قهوه است. به گفته دکتر الکس روهر (Alex Roher)، پس از نوشیمن قهوه، در عرض 20 دقیقه آدرنالین آزاد می‌شود. در نتیجه مردمک چشم کمی بزرگ می­شود و ممکن است دید بهتری داشته باشیم.

ملیسا هوپر (Melissa Hooper)، متخصص تغذیه هم این موضوع را تایید کرده و می‌گوید:

کافئین برای افزایش تولید طبیعی آدرنالین، باعث راه اندازی سیستم عصبی سمپاتتیک شده و ممکن است موجب افزایش سلامت روانی شود و در نتیجه  بزرگ شدن مردمک چشمان، منجر به بهبود دید خواهد شد.

 خوردن قهوه باعث می‌شود زمان بیشتری را در سرویس بهداشتی بگذرانیم

اگر بسیار قهوه می­‌نوشیم، مجبور خواهید شد که دفعات متعددی به سرویس بهداشتی مراجعه کنیم. به گفته هوپر:

کافئین و ترکیبات استروئیدی طبیعی قهوه، روده و مثانه را تحریک می­‌کنند. بنابراین منجر به رفتن مکرر به سرویس بهداشتی می­‌شوند. کافئین یک ادرارآور است که باعث افزایش تولید و در نتیجه تکرر ادرار می­‌شود. همچنین باعث کارایی بیشتر روده‌­ها و اسهال شده و در موارد خاص، برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک ­پذیر مشکل ایجاد می­‌کند.

راحت ­تر تنفس می­‌کنیم

مطالعات متعدد در مورد اثرات قهوه بر آسم، نشان داده است که نوشیمن قهوه باعث تنفس راحت تر می‌­شود. به گفته شارپ:

کافئین، حاوی عامل شناخته شده ­ای به عنوان تئوفیلین است که نقش مهمی در سلامت ریه­ دارد. تئوفیلین موجود در داروها برای کمک به بازکردن راه های هوایی در ریه‌­ها است. پژوهشی نشان داده که حتی مقدار کمی از کافئین هم می تواند عملکرد ریه را  تا بیشتر از 4 ساعت بهبود بخشد.

در سال 1993 میلادی، پزشکی در دانشگاه هاروارد متوجه شد که قهوه به عضلات اطراف ریه کمک می کند تا آرام شوند. او همچنین اثرات چای و نوشیمنی‌­های غیر الکلی را مطالعه کرد، اما قهوه تنها نوشیمنی بود که اثر آرامش بخش عضله ای داشت.

باعث می‌شود کم ­خواب شویم

قهوه ممکن است مشکلاتی را برای خواب شما به وجود آورد، به خصوص اگر آن را در طول روز خیلی دیر بنوشیم. دکتر کارولین دین (Carolyn Dean)، متخصص تغذیه و رژیم غذایی، می‌گوید:

اگر زیاد قهوه بنوشیم، نمی­‌توانید به اندازه کافی و به موقع بخوابید، اما اگر زیاده روی نکنید و مقدار کمی بنوشیم، خواب راحتی خواهید داشت.

مربی تغذیه، آماندا سوزده (Amanda Sauceda) نیز تایید کرد که قهوه می تواند روی استراحت شبانه تأثیر بگذارد. همچنین باعث کاهش کیفیت خواب ما می­‌شود و خواب خوبی نخواهیم داشت. حدودا 8 ساعت طول می‌کشد تا کافئین بر سیستم سوخت و ساز بدن شما اثر بگذارد، بنابراین توصیه می­‌کنم مصرف قهوه در بعد از ظهر را قطع کنید تا یک خواب کامل شبانه و راحت داشته باشیم، چرا که خواب شب برای ترمیم عضلات، کنترل اشتها و متابولیسم سالم، ضروری است.

باردار شدن را سخت تر می‌کند

قهوه، بیش از حد می تواند برای زایمان مشکل ساز شود و بارداری سختی داشته باشیم. به گفته هوپر، قهوه می تواند باروری زنان را با آسیب رساندن به تخمک گذاری، کاهش دهد و همچنین در صورت مصرف بیش از حد، خطر سقط جنین را افزایش می­‌دهد. توصیه می شود زنان باردار، قهوه یا نوشیمنی های کافئین دار را روزی 2 فنجان و یا کمتر مصرف کنند و حتی برخی از پزشکان مصرف قهوه را اصلاً توصیه نمی­‌کنند.

طبق مطالعه ای، زنانی که قبل از بارداری روزی 3 فنجان و یا بیشتر نوشیمنی های کافئین دار مصرف کرده بودند، تقریباً 2 برابر احتمال سقط جنین را داشتند؛ که این خبر خوبی برای دوستداران قهوه که می­‌خواهند باردار شوند، نیست.

تمرینات ورزشی ما را بهبود می ­بخشد

اگر نگران رفتن به باشگاه هستید، قبل از تمرین مقداری قهوه بنوشیم. دکتر کارولین آپوویان (Caroline Apovian)، مدیر مرکز تغذیه و کاهش وزن در مرکز پزشکی بوستون می‌گوید:

مصرف کافئین درست قبل از تمرین، چندین مزیت شگفت انگیز دارد. به طور موقت استقامت شما را افزایش می­‌دهد، باعث تمرین شدید، بالاتر از آنچه که تا قبل از آن تجربه داشتید، و همچنین باعث افزایش سطح دوپامین می­‌شود. هر دو دلیل کاهش احساس درد و افزایش لذت بردن از ورزش، منجر به انجام تمرین‌­های طولانی تر خواهد شد و احتمال دارد که بیشتر از قبل ورزش کنید.

بث ویترسپون (Beth Witherspoon)، مشاور متخصص تغذیه شرکت قهوه، نیز موافقت کرده و می‌گوید:

کافئین طبیعی موجود در قهوه با عملکرد فیزیکی بهبود یافته و به خصوص به ورزش­‌های هوازی و یا استقامتی مرتبط است. مطالعه مقدار کافئین، برای تولید این اثر، مشخص کرد که به طور منظم در حدود یک تا چهار فنجان قهوه دم کرده مناسب است.

با مصرف قهوه باهوش تر می­‌شویم

کافئین باعث می­‌شود شما احساس تمرکز و هوشیاری بیشتری کنید. هوپر می‌گوید:

کافئین به عنوان یک محرک عمل می‌کند و ممکن است عملکرد ذهنی را افزایش دهد. مغز انتقال دهنده های عصبی که بر ادراک تأثیر می­‌گذارند را به بیرون می‌­فرستد. حال، کافئین انتقال دهنده‌­های عصبی را تقویت می‌کند، به آنها کمک می‌کند تا عملکرد بهتری داشته باشند و توانایی متمرکز شدن و عملکرد ذهنی را افزایش می‌­دهد.

شارپ اثر شیمیایی که باعث تمرکز بهبود یافته شما می­‌شود را توضیح می دهد. کافئین نوعی محرک مغز محسوب می­‌شود و مانع از ورود یک ماده شیمیایی به نام آدنوزین، به گیرنده ­ها می‌­شود. اگر آدنوزین مسدود شود، سایر مواد شیمیایی می توانند آزادانه جریان یابند که موجب افزایش انرژی می‌­شود و به شما این امکان را می‌دهد تا بیشتر تمرکز کنید و عملکرد ذهنی بهتری داشته باشیم. قهوه شما را هوشمند­تر می­‌کند، چرا که عملکرد حافظه بلند مدت شما را بهبود می­‌بخشد. کافئین عملکرد حافظه‌ای خاصی را تا حداقل 24 ساعت بعد از مصرف قهوه، افزایش می‌­دهد.

اگر بیش از حد قهوه بنوشیم، اضطراب و نگرانی به‌ سراغ ما می‌آید

نوشیمن بیش از حد قهوه، ممکن است سطح اضطراب شما را افزایش دهد.  به گفته کارتا:

از دیدگاه روانشناسی، کسی که در حال حاضر از اضطراب رنج می‌­برد و یا قبلاً ضربه روحی بزرگی خورده است، اگر بیش از حد قهوه مصرف کند، افزایش  نشانه­‌های این حالات را تجربه خواهد کرد. احتمالاً در کوتاه مدت، قهوه برای این حالات مفید باشد چرا که کافئین باعث می­‌شود اضطراب و نگرانی فروکش شود و سطح شادی را به طور مختصر افزایش دهد. اما یک بار که کافئین مصرف نشود، احتمالا علائم آن­ها مانند خستگی، افسردگی و اضطراب، دوباره به شکل قوی تری باز خواهند گشت.

با گذشت زمان به قهوه بیشتر و بیشتر نیاز پیدا می کنید. با افزایش دوپامین، سروتونین را از بین خواهید برد، که این امر منجر به افسردگی و اضطراب می­‌شود.” اگر خود را مضطرب و نگران می­‌بینید اما علت آن را نمی­‌دانید، بهتر است مقدار مصرف قهوه خود را کاهش دهید. ممکن است شما چهارمین فنجان قهوه را در بعداز ظهراز دست بدهید، اما قطعاً حس خوبی خواهید داشت.

در نوشیمن قهوه زیاده ­روی نکنیم که خواص را به مضرات تبدیل می‌کند

یکی از کلیدی ترین توصیه ­های کارشناسان این است که در خوردن قهوه زیاده ­روی نکنید. به گفته شارپ:

لذت بردن از قهوه در حالت آرامش و میانه­ روی در نوشیمن آن، مزایای بسیاری دارد، با این وجود مصرف بیش از حد قهوه، ممکن است منجر به لرزش دست ها، مشکلات خواب، اضطراب و استرس شود.

قهوه اعتیاد آور است. اینکه شما صبح­ هنگام از خواب بیدار می­‌شوید، صبحانه خود را بدون نوشیمن قهوه می­‌گذرانید، و می­‌بیند کمی سردرد گرفته ­اید و از طرفی با نوشیمن یک فنجان قهوه می­‌خواهید سر درد خود را از بین ببرید یا آن را تسکین دهید، یعنی معتاد قهوه هستید. معتاد شدن به هر چیزی، یک رفتار خوب و سالم نیست.

نوشیدن قهوه اثرات مفید دیگری هم برای ما دارد

قهوه علاوه بر مواردی که قبلاً در بالا به آن اشاره گردید، مزایای فراوانی نیز دارد. هوپر می‌گوید:

اکثر دستورالعمل­ های تغذیه­ ای اخیر می گویند 3 تا 5 فنجان قهوه در روز، می‌­تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد که برای سلامتی مفید است، با توجه به تحقیقاتی که نشان می­‌دهد مصرف درست و میانه قهوه، می‌­تواند اثرات مثبتی بر سلامتی داشته باشد، مانند کاهش بیماری­‌های قلبی، کاهش سرطان کبد، پروستات و سینه، کاهش خطر ابتلا به آلزایمر، کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2، افزایش عملکرد ذهنی، هوشیاری و کاهش افسردگی.

و اما در آخر چه نتیجه ­ای از بحث­‌ها و تحقیقات صورت ­گرفته حاصل شد؟ از نوشیمن قهوه و اثرات مفیدی که در پی دارد، لذت ببریم، اما مراقبت خود باشیم و بدانیم چه زمانی باید از نوشیدن قهوه دست برداریم، به جای آن بطری آب را برداریم و آب بنوشیم.